Het Europese neo-liberale beleid betekent privatisering van overheidsdiensten, vervanging van collectieve arrangementen in de sociale verzekeringen door particuliere verzekeringen en de ontmanteling van sociale verworvenheden, flexibilisering van de arbeidsmarkt en de bevordering van precaire banen dat gepaard gaat met een beleid van gedwongen tewerkstelling tegen slechte arbeidsvoorwaarden (»workfare«). Kortom: veel wordt overgelaten aan de blinde werking van de markt waarbij het individu teruggeworpen wordt op zichzelf. De sociale bewegingen die zich verzetten tegen het Europees neoliberaal beleid staan de komende maanden voor belangrijke uitdagingen. De Europese Top van Nice heeft een nieuwe dynamiek op gang gebracht die Europa tegen 2004 een nieuw gezicht kan geven: invoering van een soort grondwet voor de Europese Unie, uitbreiding naar het Oosten, en een nieuwe afbakening van de bevoegdheden tussen het Europees, het nationaal en het regionaal niveau. In de economische en sociale politiek van de Europese Unie kiezen de bestuurders duidelijk voor de belangen van de heersenden en van de kapitalistische groepen, en tegen die van de grote meerderheid van de bevolking, te beginnen met mensen die in loondienst werken en de mensen zonder baan.

Het »Handvest van de grondrechten van de Europese Unie« werd in Nice in december 2000 weliswaar niet formeel aangenomen, maar wordt toch voorgesteld als een mogelijke preambule voor een Europese Grondwet. Maar dit Handvest is niet meer dan een opsomming van wat de Conventie die de tekst opstelde aan bestaande rechten heeft willen handhaven. Het Handvest bevat geen enkele belangrijke verbetering, en vormt een achteruitgang tegenover wat bestaat aan rechten in talrijke lidstaten. Het Handvest bevat bijvoorbeeld niet het recht op uitkeringen (pensioenen, werkloosheid, minimuminkomen). Indien het Handvest zoals het nu voorligt op de een of andere manier wordt aangenomen en kracht van wet krijgt, dan wordt het een steunpunt voor nieuwe sociale achteruitgang, en zal het een nivellering inluiden naar beneden. Elders in deze krant wordt op deze ontwikkeling nader ingegaan.

De Europese Raad van Göteborg van juni 2001 ontwikkelde dit neo-liberale beleid verder en op de top van Laken - Brussel in december 2001 zal dit ook weer gebeuren, indien wij geen stem verheffen en krachtig genoeg protesteren. De overgang van twaalf lidstaten naar de Euro begin 2002 vormt een nieuwe etappe. Het is dringend noodzakelijk dat de sociale bewegingen van heel Europa de krachten bundelen in een praktijk en rond doelstellingen die zij samen moeten uitwerken. Wij stellen voor een proces op gang te brengen van NAAR ELKAAR TOE GROEIEN van de Europese sociale bewegingen, vakbonden en boeren, de bewegingen van baanlozen en mensen die in bestaansonzekerheid leven, van mensen die niet degelijk gehuisvest zijn, bewegingen die zich verzetten tegen de neoliberale globalisering.

De Top van Brussel / Laken in december 2001 geeft een kans stappen in die richting te zetten. Wij doen enkele voorstellen:

• samen een Handvest opstellen met de eisen van de Europese sociale bewegingen. Dit Handvest zou tegelijk een alternatief zijn voor het Handvest opgesteld door de Europese instellingen, en een eisenplatform kunnen zijn dat komende internationale sociale strijd voorbereidt. Voor een sociaal Europa, voor een andere samenleving, waar men anders leeft en werkt.
• de organisatie in Brussel van een eerste ontmoeting van de Europese sociale bewegingen, naar aanleiding van de Top van de Europese regeringsleiders in Laken - Brussel in december 2001. Dit zou kunnen leiden tot een Forum van Europese sociale bewegingen.
• De organisatie na Brussel van initiatieven tegen het neoliberaal beleid van de Europese Unie, om onder meer - de eisen van de sociale beweging uit te dragen. We moeten het lot in eigen hand nemen over de grenzen heen. Met in het achterhoofd de logistieke problemen die grootschalige acties opleveren bespreken wij op de assemblee van uitgeslotenen en bij het Forum van sociale bewegingen het voorstel , een internationale mars van sociaal verzet te organiseren, die symbolisch start en Brussel en die eindigt in Sevilla in juni 2002, wanneer Spanje voorzitter van Europa is. Mars van sociaal verzet en niet alleen tegen werkloosheid, armoede en sociale uitsluiting, omdat het gaat om een samengaan van strijd van werkenden en uitkeringsgerechtigden, migranten, vrouwen, daklozen...

Wij streven daarbij niet naar een permanente »mars« van een grote groep, maar naar lokale acties, opgezet door lokale groepen, die van elkaar het estafettestokje overnemen. Dus »lokale marsen naar Sevilla« . De »mars« kan discontinu zijn en geactiveerd worden op belangrijke momenten, zoals tijdens de bijeenkomsten in Davos in januari of naar aanleiding van verkiezingen, die in Nederland en Frankrijk in 2002 bijvoorbeeld plaatsvinden. Een belangrijk onderdeel van deze 'mars' zouden volks-assemblees kunnen zijn, die een sociaal manifest opstellen, dat naar Sevilla wordt gebracht. Terwijl de regeringen zich opsluiten in de bunkers om te beslissen over de toekomst van de bevolking zonder hen te raadplegen, kunnen wij een nieuw actie-tijdperk beleven, democratisch, open, met publieke debatten, over de eisen van de sociale bewegingen en over het Europa dat wij willen. Met respect voor de eigenheid en de verschillen van ieder, uitgaand van wat reeds bestaat, willen we dus een aanzet geven tot overleg en initiatief gericht op een Europese coördinatie van de netwerken, soepel, niet hiėrarchisch, democratisch en gedecentraliseerd.

Tenslotte. Het feit dat wij ons organiseren en dat wij handelen in het Europees kader betekent niet dat wij ons terugtrekken achter de wallen van het Fort Europa, en dat wij de inzet op wereldvlak onderschatten. Integendeel, de politiek van de Europese Unie is één van de hefbomen van de liberale globalisering. De sociale bewegingen en de strijd moeten dus wereldwijd op elkaar afgestemd worden in het kader van de strijd tegen het neoliberalisme, van Seattle tot Porto Alegre.

Naast het succes van de mobilisaties in Seattle, Washington, Praag en Genua heeft Nice in december 2000 en Gotehburg in 2001 getoond dat het mogelijk is de sociale strijd in Europa en de beweging tegen de globale liberalisering te bundelen. De volgende etappen, in Brussel van 12 tot 15 december en in Barcelona op 25 / 27 juni 2001 zullen een concrete gelegenheid zijn om deze samenwerking te versterken.